Özel eğitim kurumuna devam eden eğitsel tanısı olan ve olmayan okul öncesi otizmli çocukların sosyal iletişim ve oyun becerilerinin değerlendirilmesi

Özel eğitim kurumuna devam eden eğitsel tanısı olan ve olmayan okul öncesi otizmli çocukların sosyal iletişim ve oyun becerilerinin değerlendirilmesi Masanoğlu, Asiye Bu araştırmada özel eğitim kurumuna devam eden eğitsel tanısı olan ve olmayan okul öncesi dönem otizmli çocukların sosyal iletişim ve oyun becerilerinin değerlendirilmesi amaçlanmıştır. Araştırma nicel araştırma metodu ile desenlenmiştir. Araştırmanın çalışma grubunu 2022-2023 eğitim- öğretim yılında İstanbul ili Beylikdüzü ve Avcılar ilçe sınırları içerisinde bulunan özel eğitim ve rehabilitasyon merkezinde eğitim alan 36-72 aylık 117 otizmli çocuk oluşturmaktadır. Araştırmada veri toplama aracı olarak “Gilliam Otistik Bozukluk Derecelendirme Ölçeği II- (GOBDÖ-2-TV)”, “Yeterlik İndeksi: Özel Gereksinimli Küçük Çocukların Gelişimsel İşlevlerinin Değerlendirilmesi Türkçe Versiyonu”, “Sosyal İletişim Kontrol Listesi-Revize-Okul Öncesi Türkçe Versiyon” ve “Yenilenmiş Knox Okul Öncesi Oyun Ölçeği” kullanılmıştır. Araştırma verilerinin analizinde Pearson korelasyon katsayı, t-testi, tek yönlü varyans analizi (ANOVA) teknikleri kullanılmıştır. Araştırma bulguları doğrultusunda tıbbi tanısı olan ancak eğitsel tanısı olmayan otizmli 34 okul öncesi dönem çocuğun Yeterlik İndeksi ve GOBDÖ-2-TV puanlarının otizm puan aralığında olmaları nedeniyle bu çocukların otizm tanısının onayladığı söylenebilir. Bunun yanı sıra özel eğitim kurumuna devam eden eğitsel tanısı olan ve olmayan okul öncesi dönem otizmli çocukların davranış ve sosyal beceriler işlevindeki puanları sosyal beceriler ve uygun olmayan davranışlar benzer puanlara sahip olup hafif derecede yetersizlik ve yetersizlik şüphesi değerlerini göstermiş ve tutarlılık ilişkisi tespit edilmiştir. Araştırmanın bulgularından elde edilen sonuçlara göre otizm olan okul öncesi dönem çocukların sosyal iletişim becerilerindeki yetersizlik alanlarıyla oyun becerilerindeki yetersizlikleri arasında pozitif yönlü bir ilişki olduğu tespit edilmiştir. Otizm tanılı çocukların cinsiyet değişkenine göre sosyal iletişim becerilerinde iletişimi kullanmada ifade edici dil becerisi dışındaki tüm alanlarda anlamlı bir farklılık gözlemlenmemiştir. Annenin ya da babanın gün içerisinde çocukla geçirdiği zamana göre sosyal iletişim becerilerinde ve oyun becerilerinde herhangi bir farklılık olmadığı tespit edilmiştir. Ayrıca genel eğitim ortamına devam etme durumuna göre sosyal iletişim becerilerinde ve oyun becerilerinde anlamlı bir fark tespit edilmiş olup herhangi bir genel eğitim ortamına devam etmeyenlerinkine göre daha yüksek düzeyde olduğu bulunmuştur.; In this study, it was aimed to evaluate the social communication and play skills of preschool children with and without an educational diagnosis attending special education institutions. The research was designed with the quantitative research method. The sample group of the research consists of 117 children with autism, aged 36-72 months, who received education in the special education and rehabilitation center located in Beylikdüzü and Avcılar districts of Istanbul in the 2022-2023 academic year. “Turkish version of the Gilliam Autism Rating Scale-2 (TV-GARS-2)”, “Abilities Index-Turkish Form (AI-TF)”, “Turkish version of the Revised Social Communication Checklist (SCC-R-PTV)” as data collection tool in the research and the "Revised Knox Preschool Play Scale (RKPPS)" was used. Pearson correlation coefficient, t-test and one-way analysis of variance (ANOVA) techniques were used in the analysis of the research data. In line with the research findings, it can be said that 34 preschool children with autism who have a medical diagnosis but not an educational diagnosis have an autism diagnosis because their Abilities Index-Turkish Form and Turkish version of the Gilliam Autism Rating Scale-2 scores are in the range of autism scores. In addition, the scores of preschool children with autism with and without the educational diagnosis in behavior and social skills function had similar scores in social skills and inappropriate behaviors, showing mild inadequacy and suspicion of inadequacy, and a consistent relationship was determined. According to the results obtained from the findings of the research, it was determined that there is a positive relationship between the areas of inadequacy in social communication skills of preschool children with autism and their inadequacy in play skills. According to the gender variable of children with autism, no significant difference was observed in social communication skills in all areas except expressive language skills in using communication. It has been determined that there is no difference in social communication skills and play skills according to the time the mother or father spends with the child during the day. In addition, a significant difference was found in social communication skills and play skills according to the state of attending the general education environment, and it was found to be at a higher level than those who di