Prizren ve çevresinde yaşayan Boşnakların sözlü kültürü
Prizren ve çevresinde yaşayan Boşnakların sözlü kültürü Nisic Leskovci, Fahrija
Prizren ve çevresinde yaşayan Boşnakların sözlü kültürü Nisic Leskovci, Fahrija Sözlü edebiyat, hayatın ayrılmaz bir parçasıdır. İnsanoğlunu en eski zamanlardan beri takip eder.
Toplumlar, sözlü edebiyat aracılığıyla önde gelen kişileri, zaman ve mekânda iz bırakan olayları, gündelik yaşamı bozan felaketleri hafızalarında tutarlar.
Bu sebeple halk biliminde sözlü kültür çalışmaları bir anlamda insanlığın yaşayışını yansıtır. Kosova’nın özellikle güney bölgelerinde yaşayan Boşnakların sözlü edebiyatı, çeşitli etkilerin gözlemlendiği bir alan olması sebebiyle ilgi çekmektedir. Prizren, geçmişten günümüze kadar farklı dilleri konuşan ve farklı gelenekleri barındıran bir şehir olmuştur.
Bu kültür çeşitliliği dolayısıyla Prizren, sadece Arnavut millî unsurlarının değil, farklı millî kültür unsurlarının yer aldığı bir şehirdir. Prizren şehri hakkında yapılmış çalışmalar yalnızca Arnavutların değil pek çok millî unsurun kültürünü yansıtan çalışmalardır. Bu bölgedeki Boşnaklar, özellikle kırsal alanlarda -Sredacka Zupa ve Podgor’da- yaşayanlar, yüzyıllar boyunca, kendi sözlü edebiyatlarını muhafaza etmişler ve geliştirmişlerdir.
Boşnak toplumunun en fazla yoğunluğu Sar Planina, Kodza Balkan ve Osljak civarında iken, şehirlerde ise 1920-1940 yılları arasında ilk muhacirlerin zamanla Arnavutların ve Türklerin arasında erimiş olan nispeten küçük bir grup yaşamaktaydı. Bistrica nehri kıyılarında bulunan bu şehrin durumunu değiştirecek olan daha büyük bir Boşnak göçü 20. yy’ın ikinci yarısında yaşanmıştır ve araştırma alanımız olan Prizren halkının aidiyetleri; dil, giyim-kuşam, folklor, gelenek-görenek vb. kültür unsurlarıyla yekpare bir topluluk olarak süregelmektedir.;
Oral literature is an integral part of life. It follows mankind from the earliest times. Societies keep in their memories prominent people, events that left their mark in time and space, and disasters that disrupt daily life through oral literature. Therefore, oral culture studies in folklore reflect the life adventure of humanity in a sense. The oral literature of Bosnians living in the Southern regions of Kosovo especially attracts attention as it is an area where various influences are observed. From past to present, Prizren has been a city that speaks different languages and has different traditions. Due to this cultural diversity, Prizren is a city where not only Albanian national elements but also various national cultural elements are present. Studies carried out within the scope of the city of Prizren are studies that reflect the culture of not only Albanians but also many national elements. Bosnians in this region, especially those living in rural areas – Sredacka Zupa and Podgor – have preserved and developed their own oral literature for centuries. While the highest density of the Bosnian community is around Sar Planina, Kodza Balkan and Osljak, in the cities, between 1920-1940, the first immigrants settled among Albanians and Turks. A relatively small group lived. A greater Bosniak migration, which will change the situation of this city located on the banks of the Bistrica river, took place in the second half of the 20th century and the belonging of the people of Prizren, which is our research area; language, clothing, folklore, tradition, etc. they continue as a monolithic community with cultural elements.