Psikopatolojiye yönelik inançlar ile psikolojik yardım almaya yönelik tutum arasındaki ilişkide içsel utanç, dışsal utanç ve toplulukçuluğun rolü

Psikopatolojiye yönelik inançlar ile psikolojik yardım almaya yönelik tutum arasındaki ilişkide içsel utanç, dışsal utanç ve toplulukçuluğun rolü Atılgan, Hacer Afra Mevcut çalışmada içsel utanç, dışsal utanç ve toplulukçuluğun psikopatolojiye yönelik inançlar ile psikolojik yardım almaya yönelik tutum arasındaki ilişkideki rollerinin incelenmesi hedeflenmiştir. Araştırmanın örneklemi; araştırmaya katıldığı dönemde psikoterapi desteği ya da psikiyatrik ilaç tedavisi almıyor olan 18-71 yaş aralığındaki (Ort. = 33.37, SS = 12.02) 377 katılımcıdan oluşmaktadır. Çalışmada; Kişisel Bilgi Formu, Ruhsal Hastalığa Yönelik İnançlar Ölçeği-Rhyiö, Psikolojik Yardım Almaya İlişkin Tutum Ölçeği- Kısa Form (PYAİTÖ-KF), İçselleştirilmiş Utanç Ölçeği (Internalized Shame Scale), Utandıran Diğeri Ölçeği-2 (UDÖ-2), Bireysel Kültür Değerleri Ölçeği- CVSCALE ölçekleri aracılığıyla katılımcılardan veri toplanmıştır. Analiz bulguları; psikopatolojiye yönelik inançların ve içsel utancın psikolojik yardım almaya yönelik tutumu yordadığını göstermektedir. Buna ek olarak, kadınlarda içsel utanç puanları erkeklere kıyasla anlamlı düzeyde yüksek çıkarken dışsal utanç için böyle bir farklılaşma saptanmamıştır. Araştırma amacına yönelik yürütülmüş olan model analizleri sonucunda içsel utanç, psikopatolojiye yönelik inançlar ile psikolojik yardım almaya yönelik inançlar arasındaki ilişkide düzenleyici bir role sahip değilken; dışsal utanç-sadece kadın örnekleminde- bu ilişkiyi düzenlemektedir. Ayrıca, toplulukçuluğun-kadın örnekleminde- psikopatolojiye yönelik inançlar ile psikolojik yardım almaya yönelik tutum arasındaki ilişkide dışsal utancın düzenleyici etkisini düzenlediği görülmüştür. Araştırma bulguları alanyazın ışığında tartışılmıştır. In the current study, it was aimed to examine the roles of internal shame, external shame, and collectivism in the relationship between beliefs about psychopathology and attitudes towards psychological help-seeking. The sample of the research consists of 377 participants between the ages of 18-71 who did not receive psychotherapy support or psychiatric medication at the time of participation in the study. In the study, it was collected data from participants by Personal Information Form, Beliefs toward Mental Illness Scale (BMI), Attitudes Toward Seeking Professional Psychological Help: A Shortened Form, Internalized Shame Scale, Other As Shamer Scale-2, Cultural Value Scale (CVSCALE). Findings of the study shows that beliefs about psychopathology and internal shame predict attitudes towards psychological help-seeking. In addition, while women's internal shame scores were significantly higher than men, no such differentiation was found for external shame. As a result of the model analyzes carried out for the purpose of the research, while internal shame does not have a moderator role in the relationship between beliefs about psychopathology and attitudes toward psychological help-seeking; external shame-only in the female samplemoderate this relationship. Also, it was seen that external shame moderated the moderating effect of collectivism-in the female sample- in the relationship between beliefs about psychopathology and attitude towards psychological help-seeking. The research findings were discussed in the light of the literature.